KVKK kapsamında Veri Sorumlularının yaptığı hatalar – Uygulamada 5 Kritik Yanlış

KVKK uygulamaya girdiği günden bu yana sayısız seminer, rehber ve mevzuat düzenlemesi yapılmasına rağmen, veri sorumlularının uygulamada sık sık aynı hataları tekrarladığı görülüyor. Bu yazıda, en sık karşılaşılan 5 kritik yanlışı inceliyor ve bu hataların hukuki yansımalarını ortaya koyuyoruz.

1. Aydınlatma Metni Hazırlamamak ya da Yanlış Hazırlamak Veri sorumlularının en sık yaptığı hata, ya aydınlatma metnini hiç sunmamak ya da genel-geçer kalıplarla eksik bilgi vermektir. Oysa aydınlatma metni; veri sorumlusunun kimliği, işleme amacı, aktarım bilgisi, toplanma yöntemi ve ilgili kişinin haklarını açıkça içermelidir. Eksik ya da belirsiz metinler, "aydınlatmama" anlamına gelir ve ceza sebebidir.

2. Her Durumda Açık Rıza Almak Kanun'da sayılan veri işleme şartlarından biri bulunuyorsa, ilgili kişiden mutlaka açık rıza almak gerekmez. Örneğin, sözleşmenin ifası için gerekli verilerin işlenmesi halinde bu, başka bir hukuki dayanak oluşturur. Açık rızaya dayandırmak, ileride rızanın geri çekilmesi durumunda veri işlemenin dayanağını yitirmesi anlamına gelir.

3. Kamera Kayıtlarına İlişkin Açık ve Görünür Bildirim Yapmamak Güvenlik kamerası kullanılan yerlerde, kaydın KVKK kapsamında olduğu unutulmamalıdır. Kamera kaydı yapılan bölgelerde aydınlatma metnine kolay erişilebilir link veya yazılı bilgilendirme ile bu faaliyet bildirilmelidir. Aksi halde çalışan ya da ziyaretçi, gizli kayda alındığı gerekçesiyle başvuru hakkına sahiptir.

4. VERBİS Kaydını Yalnızca Biçimsel Görmek Birçok veri sorumlusu VERBİS kaydını sadece bir zorunluluk olarak algılayıp, içerik ve güncellemeye önem vermemektedir. Oysa bu sistem, kurumun veri işleme haritasının kamusal özeti niteliğindedir ve güncelliği esastır. İşleyenin değişmesi, çerez politikasında düzenleme, üçüncü kişilere aktarım gibi her değişiklik VERBİS'e yansıtılmalıdır.

5. İmha Politikalarını Yazılı Hale Getirmemek Kurumlar, "silme, yok etme ve anonim hale getirme" süreçlerine dair yazılı bir politikası olmadan hareket etmekte. Bu, olası bir ihlal durumunda Kurul gözünde sorumluluğu artırır. İmha politikaları, hem KVKK İlgili Yönetmelik hem de Kanun'un 7. maddesi gereğidir.

Bu beş hata, hem idari para cezasına hem de kişisel verilerin korunmasına dair toplumsal farkındalığın zedelenmesine yol açar. Veri sorumlularının, bu alanlarda hataya yer bırakmayacak sistematik bir uyum süreci oluşturması, sadece yasal bir zorunluluk değil; etik bir sorumluluktur.

Bu yazı, hukuk bilimine katkı sağlamak maksadıyla kaleme alınmıştır.

Her somut olay, kendi özelinde ve koşulları çerçevesinde değerlendirilmelidir.

Bu yazı, herhangi bir kişi veya kuruma yönelik hukuki görüş teşkil etmemekte olup, sadece yüklendiği tarih itibarıyla yazarın mevzuata ve içtihata dair yorumunu göstermektedir. Yazar, okuyucuyla ilgili kendisine danışılmadığı sürece hiçbir sorumluluk kabul etmemektedir. Kanunlar, yönetmelikler ve uygulamalar zaman içerisinde değişir; çünkü hukuk ve muhakeme, insanlar yaşadıkça evrilmeye mahkumdur. Adil yargılanma ve kanunlara uygun bir muhakeme olduğu sürece, mevzuatın değişmesi sizleri endişelendirmesin.

Hukuki metinler, kanaatler ve yorumlar birer anlık fotoğraf gibidir; yalnızca çekildikleri zamanın gerçekliğini yansıtırlar. Bu nedenle, bu yazıda yer alan değerlendirmelerin ileride yürürlüğe girecek yeni düzenlemelerle geçerliliğini yitirmesi mümkündür.

Bu yazının içeriği, bir avukat-müvekkil ilişkisi doğurmaz ve yazıdan kaynaklı olarak doğabilecek herhangi bir zarardan dolayı sorumluluk kabul edilmez.

Mevzuat ve içtihat dışında, yazının tüm fikri hakları saklıdır. Kaynak gösterilmeden alıntılanamaz; izinsiz şekilde kopyalanamaz veya herhangi bir mecra ya da platformda yayınlanamaz. Türkiye Barolar Birliği ile Adana Barosu’nun hakları saklıdır.

Hukukun ışığıyla yürümek isteyen herkese açık, samimi ve dürüst bir tartışma zemini sunmak dileğiyle…

Tüm hakları saklıdır, www.oguzgurlek.com